Cloud Computing – Bulut Bilişim

Bulut bilişim; sarf edilen iş gücü ve maliyetleri düşürmek amacıyla, servis sağlayıcı desteğini alarak internet üzerinden sistem kaynaklarının kullanılması için tasarlanmış altyapılardır.

Bulut bilişim yapılarında, türüne bağlı olarak bazı riskler ve sorumluluklar servis sağlayıcıya verilmektedir. Bulut bilişimin en önemli avantajları maliyet düşürmek, esneklik, kaynak yönetimi ve sistemlerin yönetim kolaylığı olmasının yanı sıra bazı modellerinde paylaşımlı kaynak kullanımı, sistemlerin başkaları tarafından yönetilmesi, bağımlılık, erişebilirlik gibi ortaya çıkan konular bulut bilişimin dezajantajı olarak görülebilmektedir.

Verilerin bütünlüğü, gizliliği ve güvenliğinin önemli olduğu durumda işletmeler aldıkları bulut hizmetlerini gözetim altında tutmak ve sözleşmeler aracılığıyla kendilerini güven altına almak zorundadır. İlk bulut sağlayıcı hizmetini Amazon firması kitaplarla ilgili yaptığı uygulamayı hizmete alarak yapmıştır. Günümüzde Veri Merkezi hizmeti veren firmaların sayılarının artması ve internet altyapılarının gelişmesiyle beraber bulut bilişimin kullanım oranıda doğru orantılı olarak artmaktadır. Bulut bilişimde verilen hizmetin türüne göre; genel bulut, özel bulut, topluluk bulutu ve karma bulut olmak üzere farklı şekillerde hizmet sunulmaktadır.

Genel Bulut (Public Cloud)

Hizmet sağlayıcı tarafından uygulamaların internet üzerinden kullanıma açılması amacıyla kişi veya işletmelerin erişimine izin verilerek oluşturulan bulut türüdür. İşletmelerin veya kişilerin genel bulut altyapı sistemlerinin yönetiminde veya işletilmesinde teknik olarak herhangi bir sorumlulukları veya hakları yoktur. Kullanılan altyapının nerede olduğu ve kim tarafından yönetildiği genellikle bilinmemektedir. Bu yöntemde herhangi bir donanım, yazılım alınması gerekmediği gibi altyapı yönetim maliyetide yoktur.

İnternet üzerindeki harita uygulamaları, depolama hizmetleri, online alış veriş siteleri, mail hizmetleri gibi web siteleri genel buluta örnek olarak verilebilir.

Özel Bulut (Private Cloud / Co-Location)

İşletmenin kendi bünyesinde bulundurulabileceği gibi işletme dışında da barınmasına veya diğer veri merkezlerinden konumlandırma hizmeti olarak alınabilmesine izin verilen işletmeye özel ve işletmenin bütün altyapıyı yönetmesine imkan veren bulut türüdür.
İşletmenin kendi BT altyapı ekipmanlarını bir veri merkezinde konumlandırıp buradan kendi yönetimiyle hizmet alması özel buluta örnek olarak verilebilir.

Topluluk Bulutu (Community Cloud)

Bulut altyapısının güvenlik, politika, gizlilik gibi değerleri benzer olan ve birlikte hareket eden kurum veya kuruluşlara paylaştırılmış sistemlerdir.
Topluluk bulutu için E-devlet uygulaması örnek olarak gösterilebilir.

Karma/Hibrid Bulut (Hyrid Cloud)

Bu model iki veya daha fazla bulut altyapısının özelliklerini bünyesinde barındıran ve birlikte kullanılmasına izin veren bütünleşik bir altyapıdır.

Özel bulut üzerinde çalışan araç takip uygulamasının Google’nin genel bulut hizmeti olarak sunduğu harita uygulamasını kullanması karma bulut olarak örneklendirilebilir.

Bulut bilişim farklı türlerde hizmet sağlayabildiği gibi hizmet olarak da farklı imkanlar sunabilmektedir.

Yazılım Tabanlı Hizmet (Software As a Service)

Donanım maliyetlerini ve yönetim sorumluklarını üstlenmemek amacıyla sadece uygulama bazlı alınan hizmettir. Uygulamalar buluttaki sunucularda çalışır ve başkaları tarafından yönetilir.

Platform Tabanlı Hizmet (Platform As a Service)

Yazılımın geliştirilip kullanılmasına imkan veren ortamın sunulduğu hizmettir. Bu hizmette sistem ve verilerin güvenliğinden hem işletme hemde hizmet sağlayıcı sorumludur. Bu sayede donanım ve yazılım geliştirme ortamlarının satın alma maliyeti ortadan kalkmaktadır.

Altyapı Hizmeti (Infrastructure As a Service)

Sistemlerin geliştirilip kullanılması için gereken bütün altyapı hizmetlerinin sağlandığı yöntemdir. Müşteriye bulut bilişimin temel altyapısını yönetmesine izin vermemekle birlikte işletim sistemine müdahale etme, herhangi uygulama kurulup kullanılmasına, seçilen bazı bileşenlerin (sunucu, depolama, ağ) limitli olarak kontrol edilmesi ve yönetilmesine izin verir.